مقاله
چگونه فرزندی سحرخیز داشته باشیم
در خانواده‌ها در روزهاي تعطيل اين عادت بر هم مي‌خورد(اگر از قبل وجود داشته باشد!) و بچه‌ها هم از اين قاعده مستثنا نيستند. در روزهاي تعطيل بچه‌ها اغلب نزديك ظهر بيدار مي‌شوند و همين موضوع باعث مي‌شود روند خواب آن‌ها در يك چرخه معيوب بيفتد؛ بيدار ماندن تا دير وقت و خوابيدن تا نزديك ظهر. برای حل این مشکل راههای زیر پیشنهاد میگررد
- زود بخوابد، زود بيدار مي‌شود!
مي‌توانند صبح بيدار شوند، چه برسد به كودكان.كودكان تقريبا به 10 ساعت خواب شبانه نياز دارند و اين به آن معناست كه اگر شما مي‌خواهيد کودکتان را صبح‌ها ساعت 7 بيدار كنيد، بايد شب قبل او در ساعت 9 به تختخواب رفته باشد.
- اتـاق كـودك سحـرخيز
وقتي فرزندتان را به تختخواب مي‌فرستيد سعي كنيد، سر و صدا و نور محيط منزل را كم كنيد. اگر كودك فكر كند كه هنوز همه چيز زندگي مانند ميانه ظهر جريان دارد، طبيعي است كه او هم بخواهد در آن جريان شريك باشد!
اتاق كودك هميشه بايد مرتب باشد؟
براي پرده اتاق كودك، لازم نيست از پرده‌هاي بسيار ضخيم كه هيچ نوري را از خودشان عبور نمي‌دهند استفاده كنيد. برعكس، جنس پرده اتاق بايد طوري باشد كه با روشن شدن هوا نور خورشيد را به درون اتاق راه بدهد. همچنين بسيار مهم است كه در طول روز نور خورشيد به درون اتاق بتابد زيرا بدن ما چرخه خواب و بيداري را با نور خورشيد تنظيم مي‌كند. اگر كودك در طول روز از نور خورشيد محروم باشد، بدن او نمي‌تواند ساعت دروني خود را به درستي تنظيم كند. در اين صورت حتي خوابيدن به موقع در شب هم دشوار مي‌شود.
- دماي هوا را تنظيم كنيد
نكته ديگري كه بايد در مورد اتاق كودك به آن توجه كرد تنظيم صحيح دماي آن است. اين موضوع به‌خصوص در روزهاي سرد پاييز و زمستان اهميت دارد. اگر اتاق كودك به حدي سرد باشد كه به محض بيدار شدن از خواب و بيرون آمدن از زير پتو كودك ترجيح بدهد دوباره به تختخواب برگردد، شما در برنامه سحرخيز كردن كودك‌تان شكست خورده‌ايد! برعكس، هواي اتاق نبايد بيش از حد گرم باشد كه باعث رخوت و خواب‌آلودگي بيشتر شود. دماي معتدل و گرماي ملايم بهترين گزينه است. درصورتي كه مي‌توانيد، شب‌ها كمي لاي پنجره اتاق كودك را باز بگذاريد تا هواي تازه صبحگاهي به سحرخيزي كودك‌تان كمك زيادي كند.
اما مهم‌ترين نكته درباره اتاق كودكي كه صبح‌ها زود از خواب بيدار مي‌شود آن است كه در چنين اتاقي از تلويزيون خبري نيست. بسياري از والدين تصور مي‌كنند وجود تلويزيون يا كامپيوتر در اتاق كودك باعث راحتي و رفاه كودك مي‌شود اما اين‌طور نيست. در اتاق كودكان نبايد هيچ‌وقت تلويزيون وجود داشته باشد. وجود تلويزيون يعني بيدار ماندن شبانه كودك و دير بيدار شدن او در صبح روز بعد. حتي اگر مي‌توانيد، كامپيوتر را هم از اتاق فرزندتان به جاي ديگري منتقل كنيد، جايي كه فقط براي مطالعه و كار با كامپيوتر درنظر گرفته‌ايد مانند اتاق مطالعه يا اتاق كار.
- چگونه كودكم راساعت 9 شب بخوابانم؟
تاسفانه شلوغي و هياهوي دنياي امروز كه به داخل خانه‌هاي ما هم رخنه كرده، روي كودكان هم تاثير مي‌گذارد. روشن بودن دائمي تلويزيون يا كامپيوتر بدترين اتفاقي است كه براي خانه‌هاي ما افتاده. اين موضوع نه تنها باعث مي‌شود تا حساب وقت و زمان از دست ما خارج شود بلكه موجب تنش و استرس بيشتر اعضاي خانواده و به‌خصوص كودكان مي‌شود.
اگر دوست داريد فرزندتان در ساعت معيني به تختخواب برود، بايد يكي، دو ساعت قبل فضاي خانه را آرام كنيد تا كودك فرا رسيدن شب و احساس نياز به خواب و آرامش را درك كند.
براي اين‌كه ساعت مناسبي را انتخاب كنيد، بايد در رفتار و حالات فرزندتان كمي بيشتر دقت كنيد. هنگام شب مراقب باشيد در چه ساعتي كودك خسته شده و كم‌كم سرعت كارهايش كاهش مي‌يابد. در اين ساعت‌ها كودك بيشتر آماده خوابيدن است و راحت‌تر به خواب مي‌رود.
سعي كنيد، شام فرزندتان را زود بدهيد و از دادن نوشيدني‌هاي حاوي كافئين مانند چاي و قهوه و به‌خصوص نوشابه در وعده شام پرهيز كنيد زيرا اين نوشيدني‌ها باعث بي‌قراري و بي‌خوابي كودك مي‌شوند. بعد از شام تلويزيون را خاموش كنيد و اجازه ندهيد كودك پاي بازي‌هاي كامپيوتري يا ويدئويي بنشيند. كودك را براي خواب آماده كنيد و از او بخواهيد حتما به دست‌شويي برود. همچنين به او ياد بدهيد، مسواك بزند و بعد از مسواك زدن تا موقع خواب چيزي نخورد. براي اين‌كه فضا را بيشتر براي خواب آماده كنيد مي‌توانيد نور منزل را كم كنيد. در ضمن بهتر است هنگام خواب او را تنها به اتاقش نفرستيد و زماني را در كنار كودك بمانيد، با نور كم براي او كتاب بخوانيد و سپس به او شب‌به خير بگوييد.
وقتي فرزندتان را به تختخواب مي‌فرستيد سعي كنيد، سر و صدا و نور محيط منزل را كم كنيد. اگر كودك فكر كند كه هنوز همه چيز زندگي مانند ميانه ظهر جريان دارد، طبيعي است كه او هم بخواهد در آن جريان شريك باشد!
- به كودك‌تان كمك كنيد
بخش مهمي از فرآيند سحرخيزي تشويق رواني كودك است. براي كودك از فوايد سحرخيزي صحبت كنيد. به او بگوييد زود بيدار شدن او فقط به دليل رسيدن به مدرسه نيست، بلكه كمك مي‌كند تا در طول روز شادتر و سرحال‌تر باشد و درس‌ها را بهتر متوجه شود.
براي بيدار كردن كودك از داد و تنبيه استفاده نكنيد. اين كار باعث اضطراب فرزندتان شده و كم‌كم سبب مي‌شود او از مدرسه رفتن هم به‌دليل همين تجربه ناخوشايند بيزار شود.براي زود بيدار شدن كودك جايزه‌هاي كوچك تعيين كنيد و اگر توانست مدت يك هفته هر روز زود بيدار شود، به او يك جايزه بزرگ‌تر بدهيد. هر روز او را با يك چيز كوچك خوشحال كنيد. مثلا به او بگوييد زود بيدار شود تا صبحانه مورد علاقه‌اش را بخورد. از روزهاي تعطيل غافل نشويد. روزهاي تعطيل هم نبايد اجازه بدهيد او بيش از حد بخوابد. البته اين به آن معنا نيست كه فرزندتان را درست سر ساعتي كه هر روز به مدرسه مي‌رود بيدار كنيد بلكه فقط يك يا 2 ساعت خواب بيشتر براي روزهاي تعطيل كافي است.
ممكن است فرزند شما، از ساعت خوابش شكايت داشته و ناراحت باشد بچه‌ها معمولا در دوران مدرسه خود را با دوستان‌شان مقايسه مي‌كنند و خيلي دوست ندارند كه تفاوت زيادي بين آن‌ها وجود داشته باشد بنابراين در چنين شرايطي به او بگوييد كه هر فردي عادات خاص خود را دارد و اين ساعت خواب براي او مناسب است.